Cengiz Han’ı Mağlup Eden Sultan Celaleddin Harezmşah Kimdir?

Cengiz han’ı çok kızdıran, moğol birliklerini darma dağın eden ve hayatı çile, ızdırap ve sürgün ile geçmesine rağmen islam coğrafyasının unutamadığı sultan Celaleddin Harezmşah Kimdir?

Doğum tarihi net olarak bilinmese de, 1231 yılında vefat eden celaleddin harezmşah, Harezmşahlar devletinin en son hükümdarı, Sultan Alaaddin Muhammed ve hint asıllı cariye olan Ay Çiçek Hatunun oğludur.

Babası Sultan Alaaddin Muhammed’in bütün seferlerinde kendisine eşlik etmiş, yiğit ve mertliği ile ün salmış bir şehzadedir.

Celaleddin Harezmşah Kimdir?

1216 yıllarında Babası ile moğollar arasında yaşanan savaşta Harezm ordusunun sağ kanadını yöneterek büyük bir baraşı elde ederek cengaverliğini kanıtlamıştır.

Celaleddin Babasının hükümdarlığında bizzat kendi başına fethettiği gazne şehrinin meliki ünvanına sahiptir.

İslam aleminde büyük bir saygıya ve üne sahip olan celaleddin taht üzerinde oynanan siyaset oyunlarından dolayı, babaannesi terken hatunun baskısından ötürü de veliaht olarak görülmemiştir.

Moğolların baskısı ve devletin zor durumda olması sebebi ile Sultan Alaaddin Muhammed, ülkeyi bu kötü durumdan sadece celaleddinin çıkarabileceğine kanaat getirmiş ve ölümünden kısa bir süre önce oğlu celaleddini veliaht olarak tayin etmiştir.

Ancak celaleddinin veliaht olmasından rahatsız olan bazı Türk beyleri ve komutanları onu tahtın dışında bırakmak için kardeşleri Uzlagşah ve Akşah’la bir anlaşma yapmışlardır.

Kendisine karşı planlanan bu durumdan haberdar olan Celaleddin Horasan tarafına kaçarak katledilmekten kurtulmuştur.

Kendisini katletmek için peşine takılan kardeşleri ise Moğol birliklerinin ani saldırısına uğrayarak öldürülmüştür.

Horosana ulaşan celaleddin ardından fethettiği gazne şehrine varmıştır.

Gazne halkı fatihlerinin etrafından toplanarak birlik olmuş ve Moğol birlikleri ile savaşarak celaleddinin parlamasına destek olmuşlardır.

Celaleddin ve birlikleri elli bin kişilik Moğol ordusunu pervan yakınlarında yenilgiye uğratarak kendisine olan güveni artırmış ve bu zamana kadar yenilmeyen moğollara yenilgiyi tattırmıştır.

Bu zafer ardından ganimet paylaşımından doğan tartışmalar büyüyerek celaledinin komutanlarının birbirine düşmesine sebep olmuş ve ordusu kısa sürede dağılmıştır. Az bir sayıda ordusu kalan celaleddin moğalların üstlerine geldiğinin haberini alınca Hindistan tarafına geçmeye çalışmıştır.

Ne var ki henüz ordusunu toplayamayan celaleddin indus şehri çevresine geldiğinde bizzat cengiz hanın kendisinin komuta ettiği on sekiz bin kişilik Moğol ordusu ile karşılaştı.

Çok fazla bir direnç gösteremeyen celaleddin Annesi, hanımı ve yakınlarının cengizin eline düşmek yerine ölmek istemeleri üzerine, onları boğdurtmak zorunda kalmıştır.

Ardından güç bela nehri geçerek hindistana ulaşmıştır.

Kendilerini ilk kez yenen ve hala yakalayıp öldüremedikleri celaleddinin peşini hiç bırakmayan Moğollar onu Diyarbakır yakınlarında tespit ettiler.

Diyarbakır kalesine sığınmak isteyen celaleddinin talebi kabul edilmedi ise de o pes etmeyerek Meyyafarikîne istikametine yöneldi. Kendisini amansız bir şekilde takip eden Moğollardan kurtulan sultan talihsiz bir şekilde eşkıyaların eline düştü. Eşkıyalar ile çarpışırken mızrak darbesine maruz kalarak şehid oldu.